Kwiat lotosu – symbol Wietnamu


Lotos – kwiatowy symbol Azji, który pokochał cały świat. Mieszkańcy Kambodży i Wietnamu zaparzają z niego herbatę oraz robią przekąskę. Egipcjanie olejek z lotosu dodają do perfum. Inni wizerunkiem lotosu ozdabiają swoje ciała.


wietnam kwiat lotosu
hanoi kwiaciarka
lotos bialy

Jak wygląda kwiat lotosu?

Lotos (Nelumbo Adans.), inaczej też: bób wodny, nyrzybób, bobowiec, nelumbo oraz nurzykłąb jest kwiatem z rodziny lotosowatych.

Lotosy to wieloletnie byliny wodne. Ponad wodę wzniesione są kwiaty oraz liście. Kwiaty wyrastają  pojedynczo na długich szypułkach.  Są piękne, duże (średnica dochodzi nawet do 30 cm), w ciekawych kolorach i o pięknym zapachu.  W ciągu dnia są otwarte, na noc się zamykają. Liście są niemal okrągłe, pokryte woskowym nalotem, które odpychają cząsteczki wody. Jeśli rozbiliśmy kiedyś termometr rtęciowy, na pewno zwróciliśmy uwagę na charakterystyczne kropelki. Rtęć się nie rozlała, a stworzyła drobne kuleczki. Podobnie zachowuje się woda na liściach lotosu. Efekt ten jest obecnie stosowany w produkcji ubrań oraz środków chroniących odzież przed zabrudzeniami oraz wchłanianiem wody i wilgoci.

To ciekawe zjawisko można obejrzeć w załączonym, krótkim filmie.

Ciekawostką jest, że w Japonii odkryto liczące 2 tysiące lat nasiona lotosów, z których zakwitły piękne kwiaty.

Lotos często mylony jest często z lilią wodną (grzybieniem), chociaż ten kwiat ma bardziej okrągłe liście oraz pływa na powierzchni wody. Niektóre gatunki lilii bywają nawet często nazywane lotosem tygrysim.

Gatunki lotosów

Wyróżnia się trzy gatunki lotosu, z czego jeden jest gatunkiem wymarłym.

  • Lotos orzechodajny, nurzykłąb orzechodajny (Nelumbo nucifera Gaertn.) – występujący w Azji i Australii. Liście unoszą się nawet 1,5 m nad powierzchnię wody. Kwiat jest jadalny.
  • Lotos żółty (Nelumbo lutea Willd.) –  występujący w południowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych, Wyspach Karaibskich i Ameryce Środkowej.
  • Nelumbo aureavallis, gatunek wymarły – odkryty w osadach dolnoeoceńskiej  (iprez) formacji Golden Valley w Dakocie Północnej w Stanach  Zjednoczonych.
Symbolika lotosu

Lotos to kwiat doskonały. Wyrasta na bagnach, ale jest nieskazitelnie czysty. Jest też symbolem odrodzenia, kreacji, ale i dobrobytu oraz fortuny.

„Úm ma ni bát ni hồng” – to wietnamska transkrypcja najbardziej znanej na świecie buddyjskiej mantry w języku Pali – Om Mani Padme Hum. Jej znaczenie, wg. XIV. Dalajlamy:

  • Om – symbol nieczystości ciała, mowy i umysłu adepta buddyzmu; jednocześnie symbolizuje czyste i święte ciało, mowę i umysł Buddy
  • Mani – klejnot; symbolizuje warunki, odnoszące się do metody uzyskania oświecenia: Bezinteresowną chęć osiągnięcia oświecenia, współczucie oraz miłość
  • Padme – symbolizuje kwiat lotosu oraz mądrość
  • Hum – symbolizuje niepodzielność; ponieważ oświecenie można osiągnąć tylko przy zastosowaniu obu rzeczy: mądrości i odpowiedniej metody.

Tak więc wszystkie 6 sylab razem, oznacza, iż krocząc wybraną ścieżką, będącą niepodzielnym związkiem metody i mądrości, możesz przekształcić swoje nieczyste ciało, mowę i umysł w czyste, uświęcone ciało, mowę i umysł Buddy.

Lotos odgrywa dużą rolę w buddyźmie, uważany jest za święty kwiat. Podróżując po Wietnamie czy Kambodży, często można zauważyć buddę siedzącego właśnie na kwiecie lotosu. Kwitnący kwiat jest symbolem przeszłości, słupek oznacza teraźniejszość, a ziarenka – przyszłość. Wietnamczycy modląc się składają ręce w kształcie nierozwiniętego jeszcze kwiatu lotosu.

Lotos znany był już w starożytnym Egipcie. Jest pewien mit o nim i narodzinach egipskich bogów. Nad wodami Nun panowała cisza i ciemność aż wyłoniła się mała wyspa z pączkami lotosu. Kwiat zaczynał rozkwitać, a spod płatków przedostawało się światło. W środku znajdował się Re – stwórca świata, pan ładu we Wszechświecie.

lotos symbol joga
lotos nasiona
wietnam lotos
Lotos w Wietnamie

Kwiat lotosu jest narodowym kwiatem Wietnamu. Rośnie dziko w stawach, rzekach i jeziorach, ozdabia oczka wodne w parkach czy przy niektórych domach. Jego wizerunek jest obecny niemal na każdym kroku. Począwszy od wystroju (obrusy i naczynia), przez narodowy strój Ao Dai, aż do obrazów i tabliczek, również w świątyniach i pagodach.
Lotos jest nie tylko ozdobą, ale i składnikiem wielu potraw oraz leków. Bo oprócz tego, że jest piękny, jest również smaczny oraz zawiera wiele właściwości leczniczych.

Kolory lotosu również mają znaczenie. Biały oznacza czystość, zielony symbolizuje odwagę i wolność. Różowy lotos, najpowszechniejszy i wybrany narodowym kwiatem Wietnamu, symbolizuje czystość, siłę walki oraz równość.

Pagoda na Jednym Filarze

Jeden z symboli Wietnamu, posiadająca także inną nazwę „Liên Hoa Đài” – serce kwiatu lotosu; zbudowana w sposób, mający symbolizować kwiat lotosu, wyrastający na bagnach.

Lotos w kuchni

Lotos orzechodajny jest w całości rośliną jadalną. Jada się liście, owoce oraz łodygi.

W kuchni wietnamskiej kwiat lotosu wykorzystany jest m.in. do robienia herbaty. Nie jest to proste, ale wspaniały smak oraz właściwości, wynagradzają włożony trud. Do przygotowania herbaty należy użyć młodych, jeszcze nierozwiniętych kwiatów lotosów. Do każdego z nich wsypuje się zieloną herbatę, po czym kwiat owija się liściem lotosu. Herbatę można zaparzyć po 1-2 dniach. Czasem zabieg powtarza się kilkukrotnie, aby zapach był intensywniejszy.

Drugim sposobem przyrządzenia herbaty jest zaparzenie jej z zarodków nasion. W smaku są gorzkie, dlatego ich się nie je. Taka herbata posiada liczne właściwości lecznicze.

W Chinach liście są używane do robienia zongzi, podobnych do naszych gołąbków z kapusty.

Słupek kwiatu lotosu doskonale sprawdza się na surowo jako dodatek do sałatek czy jako pikle. Czasem podawane są jako przystawka i spożywa się je bez dodatków.

Ziarna (nazywane też orzechami) osadzone są w owocu o zabawnym kształcie konewki albo słuchawki prysznica. Można spożywać na surowo, prażone, kandyzowane lub gotowane na parze, jednak trzeba je obrać, nie spożywamy zielonej łuski, musimy też obrać cienką, białą błonę, gdyż jest ona strasznie gorzka i dopiero wtedy spożywać/używać w kuchni.

Zarówno płatki, jak i łodygi i ziarna lotosu są bardzo zdrowe. Są bogatym źródłem żelaza, witaminy B i C. Ziarna natomiast są doskonałym źródłem białka, wapnia, cynku, magnezu oraz żelaza. Spożywać można też kłącza lotosu. Młode można spożywać na surowo, np. jako dodatek do sałatek.  Starsze są twarde i gorzkie, wymagają ugotowania. W Japonii przygotowuje się z nich chipsy, Chińczycy dodają je do zup.

Jedną z przekąsek, które możecie spróbować podczas wycieczek z nami jest chè hạt sen long nhãn – kisiel z ziarnami lotosu i owocami longana.

Obok: materiał wideo, na którym Adrian z naszej ekipy wraz z kolegą poszukują kłączy lotosu.

lotos kosmetyki
Lotos w kosmetyce

Kwiat lotosu ceniony jest nie tylko za wygląd oraz smak, ale również właściwości zdrowotne i pielęgnacyjne. Kwiat ten coraz częściej wykorzystywany jest w kosmetyce. Jakie zalety płyną ze stosowania lotosu?

Skóra

Lotos doskonale nawilża, zapobiega trądzikowi, odżywia i nadaje blasku. Przypisuje mu się również działanie odprężające. Olejki z kwiatu dodawane są do kremów, masek oraz perfum. Można też samodzielnie zrobić maskę ugniatając płatki kwiatów z olejem arganowym czy kokosowym.

Włosy

Lotos zapewnia włosom naturalny blask, zapobiega rozdwajaniu się końcówek. Wyciąg z lotosu zwiększa też objętość włosów oraz niweluje ich łamanie się.

Zdrowie

Lotos pomaga obniżyć poziom cholesterolu we krwi. Liście lotosu stosowane są przy zapaleniu skóry, gorączce, krwotokach i nadmiernej potliwości. Łodygi wykorzystuje się przy leczeniu infekcji grzybiczych, ospy, zakażeń liszajem obrączkowym, biegunów wymiotów.

Kwiat lotosu jako tatuaż

Kwiat lotosu w ostatnim czasie zyskał na popularności jako wzór tatuażu. Decydują się na niego głównie kobiety. Na pewno duże znaczenie ma tu jego piękno, ale i na pewno symbole. Tatuaż jest ozdobą na całe życie, decydując się na niego, wielu osobom zależy nie tylko na samym wyglądzie i oryginalności, ale i właśnie symbolice.

lotos-tatuaz
O lotosie można także… śpiewać

Przykładem jest Radiohead z piosenką “Lotus flowers”:

“Slowly we unfurl
As lotus flowers
'Cause all I want is the moon upon a stick
I dance around a pit
The darkness is beneath
I can't kick your habit
Just to feed your fast ballooning head
Listen to your heart”
Tłumaczenie:
“Wstaw kwiat lotosu do mojego pokoju

Wolno się rozwijamy
Jak kwiaty lotosu
Bo wszystko, czego chcę to gwiazdka z nieba
Tańczę wokół otchłani
Poniżej ciemność
Nie mogę zmienić Twoich nawyków
Żeby nakarmić Twoje rozbuchane ego
Posłuchaj swego serca”.

Masz ochotę na więcej? Zobacz nasze wycieczki po Azij!