Legenda wywodzi się z Ameryki Południowej, tak jak kaktus, na którym smoczy owoc rośnie.
Tuż przed śmiercią, smok dmuchnął resztką ognia w swoje serce, lecz mimo wszystko stracił życie. Ludzie, uważając, że zjedzenie smoczego mięsa doda im mocy, podzielili smocze mięso i tak skonsumowali całego smoka.
Zostało tylko serce, zbyt gorące od smoczego ognia, by je dotknąć. Tak więc ludzie uradzili, że je pochowają. Gdy zakopali smocze serce, następnego dnia wyrósł z niego krzew bez liści, cały zielony, a na jego końcach pojawiły się owoce, czerwone niczym smocze serca. Od tego momentu nazwano je smoczymi owocami (po sinowietnamsku: thanh long, znaczy: zielony smok).
Pitaja, także: pitahaya, nanettikafruit; po wietnamsku: thanh long – zielony smok. Pochodzi z Meksyku i Ameryki Środkowej, ale obecnie uprawiany jest w Azji Południowo-Wschodniej: Wietnamie, Malezji, Filipinach, Tajwanie, Okinawie, Izraelu i w Chinach.
Kwiaty smoczego owocu kwitną tylko w nocy, dlatego też nazywane są „księżycowym kwiatem” albo „królową nocy”. Są duże, białe i pachnące.
Roślina owocuje 50-60 dni po zakwitnięciu, od 3 do 6 razy do roku, w zależności od wielkości oraz panujących warunków. Przystosowana jest do życia w suchym klimacie, dobrze znosi upały, nawet do 40 stopni Celsjusza. Obfite deszcze powodują obumieranie kwiatów, przez co daje mniej owoców. Z hektara uprawy zbiera się nawet 30 ton owoców. Jeden smoczy owoc waży zwykle od 150 do 600 gramów, ale zdarzają się też takie o masie 1 kg.
Lubicie słońce? Pitaja też! Po zachodzie słońca, plantacje są sztucznie naświetlane, dzięki czemu częściej owocują. Warto też podkreślić, że nocą widok jest niesamowity! Smoczy owoc nie tylko warto jeść, trzeba też zobaczyć jak rośnie! W Wietnamie główne plantacje pitai znajdują się w Dong Nai oraz Binh Thuan – niedaleko dobrze znanego turystom kurortu Mui Ne. Ponadto w Tien Giang i Long An, a ostatnio również Dong Nai. Po wypoczynku na plaży i smacznej wietnamskiej kolacji, koniecznie warto udać się na plantację smoczych owoców. Gdy jest już ciemno, lampki nad owocami pitai wyglądają jak tysiące małych świetlików. W ciągu dnia nie ma takiego efektu, ale można liczyć na spotkanie z pracownikiem czy właścicielem plantacji, który oprowadzi oraz opowie o tych smacznych owocach oraz procesie hodowli.
Pitaję kojarzymy z różowej skórki i białego miąższu, ale tak naprawdę występuje w trzech odmianach:
- Hylocereus undatus (czerwona pitaja) – z różową skórką i białym miąższem (nazywana też smoczym owocem)
- Hylocereus costaricensis (pitaja z Kostaryki) – z czerwoną skórką i miąższem
- Hylocereus megalanthus (żółta pitaja) – z żółtą skórką i białym miąższem
Pitaja jest umiarkowanie słodka, lekko kwaskowata, bardzo delikatna. W smaku przypomina nieco gruszkę, truskawkę, kiwi i ananasa. Jedni pokochali jej smak, inni narzekają, że jest za mało słodka. Jest idealnym dodatkiem do deserów, koktajli oraz sałatek owocowych.
W Wietnamie, Malezji czy na Filipinach smoczy owoc dostaniemy dosłownie wszędzie, na każdym bazarze, sklepie spożywczym i markecie. Przed zakupem weźmy owoc w rękę, sprawdźmy czy jest miękki. W sprzedaży są też owocowe sałatki z dodatkiem smoczego owocu.
Azjatyckie stoiska aż uginają się od ciężaru owoców. Pięknie poukładane, czasem już pokrojone i zapakowane kuszą kolorami. Jak wybrać idealną pitaję? Dojrzały owoc pokryty jest miękką, różową skórką z zielonymi, sztywnymi liśćmi – wyglądającymi jak kolce. Miąższ jest miękki, biały, z czarnymi pestkami, nieco większymi od ziaren maku. Wraz z dojrzewaniem, pitaja staje się coraz bardziej miękka, liście zaczynają zmieniać kolor na żółty. Taki owoc jest najsmaczniejszy, najbardziej soczysty.
Jaką pitaję więc wybrać? Pokrojoną i gotową do zjedzenia czy cały owoc? My jesteśmy za kupowaniem całego owocu, zwłaszcza, że przygotowanie go do zjedzenia jest niezwykle proste. Mając pitaję obraną i pokrojoną w kostkę, nie mamy pewności, że jest dojrzała i świeża.
Coraz częściej można kupić też smoczy owoc w polskich sklepach.
Smoczy owoc może leżeć w lodówce do kilku dni.
Przygotowanie pitai do zjedzenia jest niezwykle proste. Owoc można podać na dwa sposoby, najpierw jednak należy je dokładnie umyć. Skórki nie jemy, ale jest na niej dużo zarazków – lepiej zachować ostrożność. Po dokładnym umyciu można:
- Odkroić końce po obu stronach pitai, przekroić wzdłuż i delikatnie palcami lub łyżką wyjąć miąższ.
- Drugim sposobem rozprawieniem się ze smoczym owocem jest przekrojenie go wzdłuż i wyjadanie środka łyżką – tak jak kiwi.
Pitaja ma wiele wartości odżywczych. Warto zajadać się tym egzotycznym owocem nie tylko ze względu na walory smakowe, ale i zdrowotne. Smoczy owoc zawiera około 60 kalorii (czyli około 10 min odkurzania, by je spalić), jest bogaty w witaminy C, B1, B2 i B3 oraz minerały takie jak: wapń, fosfor i żelazo.
Nie od dziś wiadomo, że owoce to samo zdrowie i powinniśmy sięgać po nie kilka razy w ciągu dnia. Mężczyźni między 45 a 54 rokiem życia, którzy nie uprawiali sportu i jedli mało owoców, są bardziej narażani na raka prostaty. Dieta ze świeżych owoców zawierających likopen (smoczy owoc zawiera go sporo), mogą uchronić przed tą chorobą.
- Smoczy owoc pozwala zaspokoić chęć na słodycze.
- Pitaja NIE BĘDZIE ZAWIERAĆ cholesterolu!
- Smoczy owoc zawiera nasycone, jedno- i wielonienasycone kwasy tłuszczowe, utrzymujące nasz układ krwionośny w dobrym stanie.
- Pitaja zawiera dużo naturalnego błonnika, ważnego dla funkcjonowania naszego układu trawiennego.
- Pitaja zawiera też dużą ilość przeciwutleniaczy, które chronią nasz organizm przed starzeniem oraz nowotworami – efektami działania wolnych rodników.
- Smoczy owoc może chronić przed insulinoopornością, otyłością, stłuszczaniem wątroby.
- Pitai przypisuje się też działanie przeciwzapalne. Łagodzi symptomy artretyzmu, korzystnie wpływa na stawy.
- Dzięki dużej zawartości witaminy C, pitaja poprawia odporność organizmu.
- Witamina A zawarta w smoczym owocu poprawia wzrok.
- Wapń zawarty w pitji wzmacnia nasze zęby i kości.
- Olej z nasion pitai działa jako łagodny środek przeczyszczający.
Smoczy owoc ma szerokie zastosowanie zarówno w kuchni, jak i w kosmetyce. Jest składnikiem wielu deserów (lody, sałatki owocowe) oraz kosmetyków (maski, szampony, żele pod prysznic).
Pitaja jest miękkim owocem, łatwo je kroić, wycinać i formować. Aby więc uatrakcyjnić nie tylko smak, ale i wygląd sałatki, można powycinać smoczy owoc okrągłą łyżką do lodów. Doskonale łączy się z granatem, truskawkami oraz mango. Smoczy owoc nadaje się też do robienia egzotycznych koktajli albo smoothie – ale do ich przygotowania trzeba mieć odpowiedni sprzęt, chociażby blender.
Pitaja ma również szerokie zastosowanie w kosmetyce.
Doskonale sprawdza się jako maseczka na zmarszczki. Wystarczy rozdrobnić blenderem albo widelcem miąższ, nałożyć na twarz na kilkanaście minut,spłukać i cieszyć się świeżą, promienną cerą. Również i nastolatki mogą sięgnąć po pitaję, aby zadbać i piękny wygląd skóry. Owoc ten świetnie sprawdzi się w przypadku trądziku czy zaczerwienień. Zabieg powinno się powtarzać dwa razy w tygodniu.
Po zbyt długim przebywaniu na słońcu (a przecież w Azji to nieuniknione!) i poparzeniu słonecznemu – smoczy owoc ukoi naszą skórę. W połączeniu z miodem i sokiem z ogórka doskonale nawilży oraz uwolni ciepło z dotkniętego poparzeniem słonecznym obszaru.
Czy można walczyć z siwymi włosami? Można spróbować. Sok z pitai ma nam pomóc uporać się z pierwszymi oznakami upływu czasu. Należy wetrzeć go we włosy i skórę głowy, zostawić na kilkanaście minut, po czym spłukać.
Smoczy owoc, nazywany jest też pitają i gruszką truskawkową (zapewne przez połączenie smaków tych owoców, bo wyglądem znacznie od nich odbiega). Zawiera wiele witamin i składników odżywczych, tj. witamina C, żelazo i fosfor. Obniża cukier we krwi, wzmacnia kości i zęby, przyspiesza gojenie raz oraz wzmacnia układ odpornościowy. Można go kupić na każdym wietnamskim bazarze. Najlepiej smakuje schłodzony, np. jako dodatek do deserów.
W Wietnamie każdy może zjeść smoka!
